TÜİK temel doğurganlık göstergelerine göre, 2023 yılında 958 bin 408 doğum gerçekleşirken toplam doğurganlık hızı, nüfusun kendini yenileme düzeyi olan 2,10’un altında kalarak, 1,51 olarak gerçekleşti. En son 2016 yılında kendini yenileme düzeyinin üzerinde 2,11 olarak gerçekleşen doğurganlık hızı, 2017’de 2,08, 2018’de 2, 2019’da 1,89, 2020’de 1,77, 2021’de 1,71 ve 2022’de ise 1,63 olarak gerçekleşti.
İLLERE GÖRE DOĞURGANLIK HIZLARI
İllere göre toplam doğurganlık hızlarına bakıldığında toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 3,27 çocuk ile Şanlıurfa, en düşük olduğu il ise 1,13 çocuk ile Bartın oldu. Nüfusun kendini yenileme düzeyi olan 2,10 doğurganlık hızının üzerinde ise yalnızca 10 il yer aldı. Bu iller; Ağrı, Bitlis, Diyarbakır, Gaziantep, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Batman ve Şırnak’tan oluştu. Ancak bu illerde de doğurganlık hızı önceki yıllara göre düşüş gösterdi. Doğurganlık hızı en yüksek il Şanlıurfa’da doğurganlık hızı, 2018’de 4,16 çocukken 2023’te 3,27 çocuğa geriledi. Aynı yıllarda doğurganlık hızları; Ağrı’da 3,29’dan 2,20’ye, Bitlis’te 3,07’den 2,21’e, Diyarbakır’da 2,97’den 2,22’ye, Gaziantep’te 2,86’dan 2,10’a, Mardin’de 3,16’dan 2,40’a, Muş’ta 3,25’ten 2,24’e, Siirt’te 3,18’den 2,23’e, Batman’da 2,91’den 2,18’e ve Şırnak’ta 3,63’ten 2,72’ye geriledi.
‘VAROLUŞSAL TEHDİT’
TÜİK’in mevcut doğurganlık hızı baz alınarak gerçekleştirilen nüfus tahminlerinde, Türkiye nüfusunun giderek yaşlanacağı ve 2044 yılından itibaren ülke nüfusunun düşüşe geçeceği öngörülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bu durumu, “Varoluşsal bir tehdit, bir felaket” olarak değerlendirmişti. Erdoğan, 6 Ocak 2025 tarihindeki Kabine Toplantısı’nın ardından yaptığı açıklamada, 2025 yılının ‘Aile Yılı’ olarak ilan edildiğini duyurmuştu. Bu kapsamda, evlilikleri ve çocuk yapmayı teşvik edici destek paketleri açıklandı.